Ik ben opgeroepen als jurylid

Wie kan jurylid zijn?

Een jurylid is een burger die willekeurig uit de kiezerslijsten wordt gekozen, volgens een procedure die strikt bij wet is geregeld, om te zetelen in een assisenjury bestaande uit twaalf personen.

Men kan enkel als jurylid opgeroepen worden indien men aan bepaalde voorwaarden voldoet:

  • ingeschreven zijn in het kiezersregister
  • de burgerlijke en politieke rechten genieten
  • tussen 28 en 65 jaar oud zijn
  • kunnen lezen en schrijven
  • geen strafrechtelijke veroordeling hebben opgelopen van meer dan vier maanden gevangenisstraf of elektronisch toezicht, een werkstraf van meer dan 60 uur, of een autonome probatiestraf van meer dan één jaar.

Hoe wordt ik opgeroepen?

Bij dagvaarding, met tussenkomst van een gerechtsdeurwaarder. De plaats waar uw aanwezigheid wordt verwacht, staat op het document vermeld. U dient de dagvaarding en uw identiteitskaart mee te nemen.

Wat is mijn rol?

De jury wordt verzocht zich uit te spreken, in de aanwezigheid van de drie beroepsrechters zonder stemrecht, over de schuldvraag van de beschuldigden die voor het hof van assisen worden vervolgd voor de zwaarste misdrijven. De juryleden nemen vervolgens, zo nodig, deel aan de beraadslaging over de strafmaat met de drie beroepsrechters.

Mag ik weigeren?

In principe niet. De wet voorziet niet in gronden voor vrijstelling.

De opgeroepenen kunnen echter aan de voorzitter van het hof van assisen een verzoek tot vrijstelling richten (bv. bevalling tijdens het proces, ernstige gezondheidsproblemen, jong kind in een eenoudergezin), die vervolgens beslist of het verzoek al dan niet wordt ingewilligd. Juryleden kunnen ook worden geweigerd (gewraakt) door een van de partijen bij het proces, zonder dat hen wordt meegedeeld waarom.

Indien u meent voor vrijstelling in aanmerking te komen, stuurt u best vóór de zitting over de samenstelling van de jury een verzoek om vrijstelling aan de voorzitter van het hof van assisen.

Indien u geen antwoord heeft gekregen, moet u verplicht naar de zitting over de samenstelling van de jury. De voorzitter van het hof zal ter zitting vragen wie een verzoek om vrijstelling heeft ingediend (vandaar het belang om vooraf te schrijven). Na u te hebben gehoord, zal hij of zij oordelen of uw verzoek al dan niet gerechtvaardigd is.

De jury wordt uiteindelijk door loting aangeduid uit de niet-vrijgestelde kandidaat-juryleden, en slechts één door het lot aangewezen jurylid kan worden gewraakt. De jury bestaat uit twaalf gewone leden. Daarnaast wordt ook een aantal plaatsvervangers aangeduid, die de zittingen samen met de gewone juryleden zullen moeten bijwonen en de plaats zullen moeten innemen van de gewone juryleden die om een of andere reden niet in staat zijn om het proces tot het einde toe te volgen.

Griffie van het hof van assisen
Justitiepaleis Poelaertplein 1
1000 Brussel
Verdieping -1, kamer L20

Mail: assises.bruxelles.justitia@just.fgov.be

 

Wat gebeurt er als ik niet naar de zitting over de samenstelling van de jury ga? Of als ik afwezig ben tijdens het proces?

Een niet-vrijgesteld jurylid dat niet op de vooraf vastgestelde dag en uur van de zitting van het hof van assisen verschijnt, alsmede het jurylid dat zich zonder toestemming van de voorzitter vóór het einde van zijn of haar dienst terugtrekt, riskeert een geldboete van 50 tot 1000 euro.

Wat zijn mijn rechten?

Een jurylid:

  • ontvangt een afschrift van de akte van beschuldiging en de akte van verdediging (indien van toepassing);
  • mag vragen stellen aan de getuigen en de beschuldigde;
  • mag aantekeningen maken mits het debat daardoor niet onderbroken wordt.

Wat zijn mijn plichten?

In een jury zetelen is een burgerplicht.

Als jurylid moet u bij elke zitting aanwezig zijn, van het begin tot het einde van het proces, en moet u bovendien de volgende plichten vervullen:

  • Nauwlettendheidsplicht: Juryleden zijn verplicht om de debatten nauwlettend te volgen. Wanneer een jurylid kennelijk onoplettend is, kan het hof, hetzij ambtshalve hetzij op verzoek van een van de partijen, dit jurylid vervangen door een plaatsvervangend jurylid.
  • Onpartijdigheidsplicht: Juryleden moeten ervoor zorgen dat zij onpartijdig blijven en hun mening niet kenbaar maken over de (on)schuld van de beschuldigde, de geloofwaardigheid van een getuige of de waarde van bewijsmateriaal. Elk vermoeden van partijdigheid leidt tot de onmiddellijke vervanging van het betrokken jurylid. Een jurylid dat een getuige of een advocaat door een gebaar of een blik aanmoedigt, dat een standpunt inneemt over een getuigenis of dat op een getuigenis reageert, wordt vervangen.
  • Discretieplicht en afstand ten aanzien van de media: juryleden mogen niet door buitenstaanders worden beïnvloed.

Word ik vergoed?

Ja, elk jurylid, zowel gewone als plaatsvervangende leden, ontvangt een vergoeding van 48,78 euro per dag bovenop zijn of haar loon. Een kandidaat-jurylid dat wordt opgeroepen en aanwezig is bij de loting, maar niet als jurylid wordt gekozen, ontvangt een vergoeding van 12,03 euro.

Moet mijn werkgever mijn loon blijven betalen?

Ja, gedurende de eerste vijf dagen is de werkgever van een jurylid (werknemer) verplicht hem of haar normaal te betalen. Vanaf de zesde dag blijft de werkgever het bruto dagloon betalen, maar kan hij later de terugbetaling van de FOD Justitie vorderen.

Kan mijn werkgever mij ontslaan?

Nee, de werkgever kan zijn werknemer niet ontslaan omwille van diens afwezigheid in het kader van een juryplicht.

Wat gebeurt er financieel als ik zelfstandige ben?

De zelfstandige heeft recht op een dagvergoeding gelijk aan 1/220ste van zijn jaarlijks netto beroepsinkomen (laatste aanslagbiljet).

Worden mijn reiskosten in aanmerking genomen?

Ja, voor elke dag dat u zich naar het hof van assisen begeeft, heeft u recht op een vergoeding per afgelegde kilometer die berekend wordt volgens de berekening op basis van het Boek der wettelijke afstanden.

In principe moet men meer dan 5km van de plaats waar het hof van assisen zetelt wonen om aanspraak te kunnen maken op een vergoeding.

Moet ik als jurylid voor mijn eigen eten en drinken zorgen?

Non, il sera d’ailleurs interdit d’emmener avec soi tout aliment ou boisson. Les jurés recevront à boire et à manger pendant toute la durée du procès.

Hoe lang zal het proces duren?